„Miłosierdziem
budujemy Kościół Boży”
Kardynał Stefan Wyszyński

Słowo Przewodniczącego Komisji Charytatywnej
Konferencji Episkopatu Polski na Niedzielę Miłosierdzia

19 kwietnia 2020 r.

Drodzy Bracia i Siostry!

Święto Miłosierdzia Bożego to także patronalne święto Caritas, która przez swoją posługę wypełnia misję uczniów Chrystusa. W tej misji uczestniczą wszyscy, którzy na różne sposoby wspierają ubogich, a także ci, którzy naśladują postawę dobrego Samarytanina, by ratować swoich bliźnich, których zdrowie i życie są zagrożone. To święto, ustanowione przez św. Jana Pawła II, zwyczajowo rozpoczyna Tydzień Miłosierdzia – czas, który jest wezwaniem do refleksji i bardziej uważnego rozejrzenia się wokół, by lepiej dostrzec tych, którzy szczególnie potrzebują naszej pomocy.

Tegoroczny Tydzień Miłosierdzia jest wyjątkowy ze względu na bardzo trudną sytuację w Polsce i na świecie, ze względu na panującą epidemię! Sługa Boży Kardynał Stefan Wyszyński, na którego beatyfikację w tym roku oczekujemy, w jednym ze swoich listów pasterskich na Tydzień Miłosierdzia powiedział: „Miłosierdziem budujemy Kościół Boży” (XXXIII Tydzień Miłosierdzia 2-8.X.1972). To jakże ważne stwierdzenie niezłomnego Pasterza Kościoła w Polsce zostało wybrane na hasło tegorocznego Tygodnia Miłosierdzia w tym trudnym czasie. Niech nauczanie Prymasa Tysiąclecia na nowo stanie się dla nas duchową siłą, żywym wzorem, zachętą i drogowskazem, szczególnie w pełnieniu dzieł miłosierdzia. W sformułowanym przez siebie programie Społecznej Krucjaty Miłości, w punkcie 9, apelował do wszystkich Polaków: „Włącz się w społeczną pomoc bliźnim. Otwórz się ku ubogim i chorym. Użyczaj ze swego. Staraj się dostrzec potrzebujących wokół siebie”.

W pierwszym czytaniu z Dziejów Apostolskich mamy bardzo ważne wskazania także na nasze trudne dziś: „Uczniowie trwali w nauce apostołów i we wspólnocie, w łamaniu chleba i w modlitwach. Bojaźń ogarniała każdego, gdyż apostołowie czynili wiele znaków i cudów. Ci wszyscy, którzy uwierzyli, przebywali razem i wszystko mieli wspólne. Sprzedawali majątki i dobra i rozdzielali je każdemu według potrzeby” (Dz 2,42-45). W tej „pieśni” na cześć idealnego Ludu Bożego w Jerozolimie, uwypuklona została myśl, że Kościół powinien odznaczać się nie tylko wspólnotą ducha, lecz także wspólnotą dóbr materialnych. Oznacza to troskę o sprawiedliwy do nich dostęp, a w korzystaniu z nich trzeba pamiętać o miłosierdziu, czyli o dzieleniu się tymi dobrami z tymi, którzy odczuwają ich niedostatek. Ważne jest też to „bycie razem”, by – jak mówi św. Paweł – „jeden drugiego brzemiona nosić” (Ga 6,2)....

Pobierz list w formacie PDF

Życzenia na Wielkanoc

Inaczej niż dotychczas, przymierzamy się do świętowania Świąt Wielkiej Nocy. Inaczej, to wcale nie oznacza, że nie będziemy świętować czyli przeżywać tajemnicę naszego odkupienia, bowiem tajemnice przeżywane w liturgii Triduum Paschalnego są niezmienne. Te trzy dni, to momenty mocne, najbardziej podstawowe naszej wiary.

Nasze kościoły są zamknięte i choć odbędą się w nich celebracje, to jednak bez uczestnictwa wiernych. Możemy w nich uczestniczyć poprzez internet. Nie będzie też tradycyjnej wspólnej Drogi Krzyżowej, ani tradycyjnego poświecenia pokarmów w Wielką Sobotę. Możemy poczuć się zagubieni, ale to nie znaczy, że Bóg nas opuścił. Przeżywany czas epidemii, jest dla nas sprawdzianem dojrzałości naszej wiary. Jest również sprawdzianem trwałych więzów łączących parafian naszych ośrodków i troski o zachowanie, i utrzymanie naszego dziedzictwa chrześcijańskiego i polskiego w naszych wspólnotach.

Jest taka legenda o trzech przyjaciołach, którzy po studiach ruszyli, by znaleźć najcenniejszą rzecz na świecie. Pierwszy przywiózł diament, drugi przywiózł miłość – żonę, a trzeci się spóźnił. Na pytanie przyjaciół skąd takie opóźnienie, odparł, że, chciał znaleźć Boga. Nigdzie Go jednak nie zobaczył. Pewnego dnia przeżył burzę na jeziorze. Po burzy widział, jak zrozpaczona kaczka przez cały dzień nawoływała swe zagubione pisklęta. Wtedy zrozumiał, że to nie my znajdujemy Boga, lecz to Bóg szuka nas i znajduje. Tak, dać się odnaleźć Bogu w tych ostatnich dniach prowadzących nas do Świąt Wielkiej Nocy. Burza w naszym życiu nie musi zniszczyć wiary. Zagubieni, bezradni… wtedy bywamy odnajdywani (ks. Krzysztof Pawlina).

Miłość bliźniego w czasie epidemii każe nam pozostać w domu. W tym samym domu możemy przeżywać to, co stanowi sens Wielkiego Tygodnia: podążanie za Jezusem począwszy od Jego wjazdu do Jerozolimy, aż do zmartwychwstania, ale równocześnie odnowienie sakramentów przez które odnawiają się, Kościół i świat....

Po zasięgnięciu opinii Arcybiskupów Metropolitów, wydajemy niniejsze wytyczne dotyczące liturgii Wielkiego Tygodnia.

Liturgie w tegorocznym Wielkim Tygodniu będą sprawowane bez udziału wiernych. Oznacza to, że liturgie te muszą zostać odpowiednio przystosowane i uproszczone, bez uszczerbku dla ich głębokiej symboliki. Papieska Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów wydała dwa dekrety dotyczące obchodów Wielkiego Tygodnia. Poproszono w nich wyraźnie, aby liturgie nie były koncelebrowane, co zresztą odzwierciedlają plany samego Ojca Świętego dotyczące tych obchodów.

Zgodnie z postanowieniami zawartymi w dekrecie, należy opublikować czas sprawowania poszczególnych liturgii Wielkiego Tygodnia poprzez parafie i media społecznościowe, zwłaszcza jeśli liturgie te będą nadawane na żywo z katedry lub kościoła parafialnego. Kapłani i wierni powinni poświęcić czas Wielkiego Tygodnia na modlitwę, w szczególności powinna być odmawiana Liturgia Godzin, aby uświęcić ten najcenniejszy okres roku liturgicznego.

Poniższe rekomendacje są zgodne z zapisami dekretów Kongregacji ds. Kultu Bożego. Bez względu na wcześniej uzyskane zezwolenia dla lokalnych adaptacji, zapisy tych dwóch dekretów są nadrzędne i należy ich przestrzegać.

Niedziela Palmowa

W uroczystościach Niedzieli Palmowej, należy sprawować Mszę św. jako upamiętnienie przybycia Jezusa Chrystusa do Jerozolimy wewnątrz budynku kościoła, a nie na zewnątrz. W katedrach powinna być zastosowana Druga Forma (Uroczyste Wejście), w kościołach parafialnych i innych miejscach kultu powinna być zastosowana Trzecia Forma (Zwykłe Wejście). W Trzeciej Formie nie występuje poświęcenie palm. Palmy można zachować na następny rok albo, jeżeli tak zadecyduje dany proboszcz, poświęcić palmy poza liturgią i udostępnić je wiernym w późniejszym terminie, gdy zostaną zniesione obostrzenia dotyczące podróżowania....

Drodzy Bracia Kapłani!

Jak co roku na Wielki Czwartek kierujemy do Was serdeczne słowa pozdrowienia i braterskiej więzi. Pierwotnie planowaliśmy przekazać Wam ten wielkoczwartkowy list z innym przesłaniem i rozważaniem, które wpisywało się w tradycję minionych lat i w ogólnopolski program duszpasterski. Jednakże wydarzenia minionych tygodni zaskoczyły nas wszystkich, czyniąc czas tegorocznego Wielkiego Postu nieporównywalnym z niczym, co osobiście znamy i co dotychczas przeżywaliśmy.

Na skutek pandemii i wprowadzonych rygorów sanitarnych opustoszały zarówno ulice naszych miejscowości, jak i kościoły czy kaplice. Po raz pierwszy od czasu wojny nie będziemy razem celebrować Mszy Krzyżma i odnawiać w katedrze przyrzeczeń kapłańskich. Ograniczyliśmy sprawowanie liturgii do kilkuosobowych grup, a bezpośredni kontakt z wiernymi możliwy stał się tylko w wyjątkowych przypadkach. Łączymy się na modlitwie dzięki środkom społecznego przekazu. Z bólem serca przyjmujemy wiadomości o zarażeniu, chorobie i śmierci tysięcy osób na całym świecie oraz o przebywających w szpitalach zakaźnych w oddaleniu od bliskich. Wśród ofiar pandemii jest wielu kapłanów. Dla naszych wiernych i dla nas samych trudnym doświadczeniem staje się nie tylko zarażenie i choroba, ale także skutki społeczne: kwarantanna, zawieszone zajęcia w szkołach i uczelniach, przymusowe przestoje i urlopy w wielu miejscach pracy, zatrzymanie życia kulturalnego. Zapewne przyjdzie nam przyjąć jeszcze wiele cierpień i zmagań związanych ze skutkami pandemii.

Wszystko to powoduje wiele niepokoju i lęku wśród wiernych, ale także między nami. „Przestraszyliśmy się i zagubiliśmy – mówił kilka dni temu papież Franciszek. Podobnie jak uczniów z Ewangelii ogarnęła nas niespodziewana i gwałtowna burza. Uświadomiliśmy sobie, że jesteśmy w tej samej łodzi, wszyscy słabi i zdezorientowani, ale jednocześnie ważni, wszyscy wezwani do wiosłowania razem, wszyscy potrzebujący, by pocieszać się nawzajem”....